მიმები გვართობს, ასახავს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას და ამავდროულად დიდ გავლენას ახდენს მასზე: ფართოდ ავრცელებს იდეებს და ღირებულებებს, წამოჭრის და აქტუალურს ხდის სხვადასხვა საკითხებს და ცვლის მათ მიმართ დამოკიდებულებებს. გასაოცარი სულაც არ იქნება, თუ მომავალში ჩვენს ეპოქას მიმების ეპოქად მოიხსენიებენ. Wavemaker-ის კვლევის მიხედვით 13-35 წლამდე ბრიტანელების 55% კვირაში ერთხელ მაინც აგზავნის მიმს, 30% კი - ყოველდღიურად აკეთებს ამას. რა გასაკვირია, რომ ემოციებისა და შთაბეჭდილებების გაზიარების ეს მოქნილი იარაღი, რომელიც ჩვენი ყოველდღიური კომუნიკაციის აუცილებელ ნაწილად იქცა, უკვე დიდი ხანია, რაც კომპანიების მარკეტინგულ არსენალში აღმოჩნდა. მიმების შექმნა განსაკუთრებულ ტექნიკურ უნარებს არ მოითხოვს, უფასოა და ისევე იოლად ვრცელდება როგორც ცეცხლი დენთის ქარხანაში. რა შეიძლება იყოს ამაზე უფრო მიმზიდველი ბრენდებისთვის? მაგრამ სანამ იმაზე გადავალთ, თუ როგორ იყენებენ სხვადასხვა ბრენდები მიმებს, ჯერ ისიც გავიხსენოთ, როდის და როგორ გახდა ეს სუბკულტურული ერთეული მეინსტრიმული ფენომენი.
იდეები, ღირებულებები, ქცევის ნორმები, მატერიალური საგნები და ყველაფერი ის, რაც ადამიანთა ცხოვრების წესს ფორმას აძლევს არის კულტურა. ერთმანეთისგან განასხვავებენ კულტურის ფოლკლორულ და ელიტურ ფორმებს. ფოლკლორული შემოქმედება, ელიტურისგან განსხვავებით, ხალხის ტრადიციებიდან მომდინარეობს და მას უცნობი ავტორები ქმნიან, რომელთა გარჯა აღიარების გარეშე რჩება. მაგალითად, ხალხური სიმღერები, ზღაპრები, ანეკდოტები ფოლკლორული ხელოვნების ნიმუშებია, შეიძლება ითქვას, რომ ისინი პირველი მიმები იყო, რომლებიც ინტერნეტის გარეშე, თაობიდან თაობას გადაეცემოდა.
თანამედროვე მიმებიც ფოლკლორული კულტურაა, რადგან მრავალრიცხოვან ავტორთა ჯგუფის შემოქმედების შედეგია: ისინი მათში სხვადასხვა იდეებს და ღირებულებებს ასახავენ და ავტორობის ხაზგასმის გარეშე ავრცელებენ მათ. ცალსახაა, მიმები პოპულარული კულტურის მნიშვნელოვანი ნაწილია. პოპულარული კულტურა მუდმივად იცვლება და გარდაიქმნება. ინტერნეტმა მიმები, რომლებიც მანამდეც არსებობდა, ახალი სახით წარმოგვიდგინა და XXI საუკუნის პოპ-კულტურის ერთ-ერთ განუყოფელ ასპექტად აქცია.
მიმები, როგორც იუმორის არტიკულაციის საშუალება დიდი ხანია, რაც არსებობს. ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პროტომიმი 1921 წლით თარიღდება. აიოვას უნივერსიტეტის სატირულ ჟურნალში ასი წლის წინათ გამოქვეყნებული ნახატი “მოლოდონი vs რეალობა” ფორმატის მიმების ყველაზე ძველი ნიმუშია. თავად ტერმინი მოგვიანებით გაჩნდა: მიმი ბრიტანელმა მეცნიერმა რიჩარდ დოკინსმა გამოიგონა და ახსენა წიგნში “ეგოისტი გენი”, ის ამ ტერმინით მოიხსენიებდა გონებაში არსებულ კულტურულ ერთეულს ანუ იდეას ან იდეათა ერთობლიობას, რომელსაც აქვს უნარი გავრცელდეს სხვა ადამიანებში, ხოლო ინტერნეტ მიმის კონცეფცია ეკუთვნის მაიკ გოდვინს, რომელმაც 1993 წელს აღწერა ვირტუალურ ქსელში იდეების გავრცელების ფენომენი.
მიმების ქცევა ინტერნეტში კომუნიკაციისა და გართობის დომინანტურ საშუალებად განაპირობა რამდენიმე მიზეზმა. პირველ რიგში, მიმები უბრალოდ სასაცილოა, ისინი მოკლე, ლაკონური და ვიზუალურად ადვილად აღსაქმელია და თვითგამოხატვის მზა საშუალებას გვთავაზობს. მიმები პლატფორმაა ინდივიდებისთვის აზრის გამოხატვის, კრიტიკისა და საკითხების განხილვისთვის. ის აერთიანებსა და აკავშირებს ადამიანებს განსხვავებული გეოგრაფიული მდებარეობისა და კულტურული კუთვნილების მიუხედავად. მიმები ერთგვარი ჯაჭვია, რომელიც ადამიანებს ერთმანეთთან აკავშირებს: ისინი ქმნიან საერთო ენასა და იდენტობას მსგავსი ინტერესების მქონე ადამიანებისთვის, იქნება ეს სატელევიზიო შოუს მაყურებლები, გეიმერები თუ სხვა. მიმებს ამ მიკრო საზოგადოებებში ერთიანობის გრძნობის გაღვივება შეუძლიათ.
გაზიარებადობა მიმების მთავარი დამახასიათებელი ნიშანია. ადამიანები ძირითადად აწყდებიან მიმებს, რომლებიც მათთვის აქტუალურ თემებს ეხება, ასახავს მათ ცხოვრებასა და რეაქციებს, რასაც ბუნებრივი პასუხი მოჰყვება - გაზიარება მეგობრებთან და მიმდევრებთან, ეს ქცევა მნიშვნელოვნწილად განაპირობებს მიმების ვირუსულ ბუნებას. ამასთან, მიმები ყველა პლატფორმასთან ადაპტირებადია, ისინი სხვადასხვა ფორმატში გვხვდება: ფოტოთი დაწყებული, ანიმაციური GIF-ებითა და მოკლე ვიდეოებით დამთავრებული. მიმები შეგვიძლია მოვიაზროთ მძლავრ და ეფექტურ ინსტრუმენტად მარკეტინგში, ის შესაძლოა უნიკალური გზა აღმოჩნდეს ბრენდებისთვის სამიზნე აუდიტორიასთან დასაკავშირებლად. მიმების ბუნება მყისიერად მიიპყროს აუდიტორიის ყურადღება, რეზონანსულობა, გაზიარების მაღალი მაჩვენებელი და ხარჯთეფექტურობა ნამდვილად სთავაზობს ბრენდებს ეფექტურ მექანიზმს აუდიტორიასთან დასაკავშირებლად, ცნობადობისა და გაყიდვების გასაზრდელად.
მიმები: ინტერნეტის უნივერსალური ენა
18 დეკემბერი 2023მიმები გვართობს, ასახავს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას და ამავდროულად დიდ გავლენას ახდენს მასზე: ფართოდ ავრცელებს იდეებს და ღირებულებებს, წამოჭრის და აქტუალურს ხდის სხვადასხვა საკითხებს და ცვლის მათ მიმართ დამოკიდებულებებს. გასაოცარი სულაც არ იქნება, თუ მომავალში ჩვენს ეპოქას მიმების ეპოქად მოიხსენიებენ. Wavemaker-ის კვლევის მიხედვით 13-35 წლამდე ბრიტანელების 55% კვირაში ერთხელ მაინც აგზავნის მიმს, 30% კი - ყოველდღიურად აკეთებს ამას. რა გასაკვირია, რომ ემოციებისა და შთაბეჭდილებების გაზიარების ეს მოქნილი იარაღი, რომელიც ჩვენი ყოველდღიური კომუნიკაციის აუცილებელ ნაწილად იქცა, უკვე დიდი ხანია, რაც კომპანიების მარკეტინგულ არსენალში აღმოჩნდა. მიმების შექმნა განსაკუთრებულ ტექნიკურ უნარებს არ მოითხოვს, უფასოა და ისევე იოლად ვრცელდება როგორც ცეცხლი დენთის ქარხანაში. რა შეიძლება იყოს ამაზე უფრო მიმზიდველი ბრენდებისთვის? მაგრამ სანამ იმაზე გადავალთ, თუ როგორ იყენებენ სხვადასხვა ბრენდები მიმებს, ჯერ ისიც გავიხსენოთ, როდის და როგორ გახდა ეს სუბკულტურული ერთეული მეინსტრიმული ფენომენი.
იდეები, ღირებულებები, ქცევის ნორმები, მატერიალური საგნები და ყველაფერი ის, რაც ადამიანთა ცხოვრების წესს ფორმას აძლევს არის კულტურა. ერთმანეთისგან განასხვავებენ კულტურის ფოლკლორულ და ელიტურ ფორმებს. ფოლკლორული შემოქმედება, ელიტურისგან განსხვავებით, ხალხის ტრადიციებიდან მომდინარეობს და მას უცნობი ავტორები ქმნიან, რომელთა გარჯა აღიარების გარეშე რჩება. მაგალითად, ხალხური სიმღერები, ზღაპრები, ანეკდოტები ფოლკლორული ხელოვნების ნიმუშებია, შეიძლება ითქვას, რომ ისინი პირველი მიმები იყო, რომლებიც ინტერნეტის გარეშე, თაობიდან თაობას გადაეცემოდა.
თანამედროვე მიმებიც ფოლკლორული კულტურაა, რადგან მრავალრიცხოვან ავტორთა ჯგუფის შემოქმედების შედეგია: ისინი მათში სხვადასხვა იდეებს და ღირებულებებს ასახავენ და ავტორობის ხაზგასმის გარეშე ავრცელებენ მათ. ცალსახაა, მიმები პოპულარული კულტურის მნიშვნელოვანი ნაწილია. პოპულარული კულტურა მუდმივად იცვლება და გარდაიქმნება. ინტერნეტმა მიმები, რომლებიც მანამდეც არსებობდა, ახალი სახით წარმოგვიდგინა და XXI საუკუნის პოპ-კულტურის ერთ-ერთ განუყოფელ ასპექტად აქცია.
მიმები, როგორც იუმორის არტიკულაციის საშუალება დიდი ხანია, რაც არსებობს. ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პროტომიმი 1921 წლით თარიღდება. აიოვას უნივერსიტეტის სატირულ ჟურნალში ასი წლის წინათ გამოქვეყნებული ნახატი “მოლოდონი vs რეალობა” ფორმატის მიმების ყველაზე ძველი ნიმუშია. თავად ტერმინი მოგვიანებით გაჩნდა: მიმი ბრიტანელმა მეცნიერმა რიჩარდ დოკინსმა გამოიგონა და ახსენა წიგნში “ეგოისტი გენი”, ის ამ ტერმინით მოიხსენიებდა გონებაში არსებულ კულტურულ ერთეულს ანუ იდეას ან იდეათა ერთობლიობას, რომელსაც აქვს უნარი გავრცელდეს სხვა ადამიანებში, ხოლო ინტერნეტ მიმის კონცეფცია ეკუთვნის მაიკ გოდვინს, რომელმაც 1993 წელს აღწერა ვირტუალურ ქსელში იდეების გავრცელების ფენომენი.
მიმების ქცევა ინტერნეტში კომუნიკაციისა და გართობის დომინანტურ საშუალებად განაპირობა რამდენიმე მიზეზმა. პირველ რიგში, მიმები უბრალოდ სასაცილოა, ისინი მოკლე, ლაკონური და ვიზუალურად ადვილად აღსაქმელია და თვითგამოხატვის მზა საშუალებას გვთავაზობს. მიმები პლატფორმაა ინდივიდებისთვის აზრის გამოხატვის, კრიტიკისა და საკითხების განხილვისთვის. ის აერთიანებსა და აკავშირებს ადამიანებს განსხვავებული გეოგრაფიული მდებარეობისა და კულტურული კუთვნილების მიუხედავად. მიმები ერთგვარი ჯაჭვია, რომელიც ადამიანებს ერთმანეთთან აკავშირებს: ისინი ქმნიან საერთო ენასა და იდენტობას მსგავსი ინტერესების მქონე ადამიანებისთვის, იქნება ეს სატელევიზიო შოუს მაყურებლები, გეიმერები თუ სხვა. მიმებს ამ მიკრო საზოგადოებებში ერთიანობის გრძნობის გაღვივება შეუძლიათ.
გაზიარებადობა მიმების მთავარი დამახასიათებელი ნიშანია. ადამიანები ძირითადად აწყდებიან მიმებს, რომლებიც მათთვის აქტუალურ თემებს ეხება, ასახავს მათ ცხოვრებასა და რეაქციებს, რასაც ბუნებრივი პასუხი მოჰყვება - გაზიარება მეგობრებთან და მიმდევრებთან, ეს ქცევა მნიშვნელოვნწილად განაპირობებს მიმების ვირუსულ ბუნებას. ამასთან, მიმები ყველა პლატფორმასთან ადაპტირებადია, ისინი სხვადასხვა ფორმატში გვხვდება: ფოტოთი დაწყებული, ანიმაციური GIF-ებითა და მოკლე ვიდეოებით დამთავრებული. მიმები შეგვიძლია მოვიაზროთ მძლავრ და ეფექტურ ინსტრუმენტად მარკეტინგში, ის შესაძლოა უნიკალური გზა აღმოჩნდეს ბრენდებისთვის სამიზნე აუდიტორიასთან დასაკავშირებლად. მიმების ბუნება მყისიერად მიიპყროს აუდიტორიის ყურადღება, რეზონანსულობა, გაზიარების მაღალი მაჩვენებელი და ხარჯთეფექტურობა ნამდვილად სთავაზობს ბრენდებს ეფექტურ მექანიზმს აუდიტორიასთან დასაკავშირებლად, ცნობადობისა და გაყიდვების გასაზრდელად.
როგორ შეიძლება, მიმები ჩვენი ბრენდის თემატიკას დავუკავშიროთ? კეტჩუპის მწარმოებელი კომპანია "ჰეინცის" ინტერნეტ-კამპანია ამის თვალსაჩინო მაგალითია _ ჰეინცმა ფეისბუქ და ინსტაგრამ გამომწერებს მოუწოდა საკუთარი აზრი გამოეთქვათ ერთი შეხედვით მარტივ საკითხზე: პომიდორი ხილია თუ ბოსტნეული? სურათი რომელზეც ეს კითხვა ეწერა, მალე ნამდვილ ინტერნეტ მიმად იქცა. პომიდვრის რაობაზე მიმდინარე დებატებმა ადამიანები ორ ბანაკად გაყო "ხილისტებად" და ბოსტნეულისტებად" და ამ კამათმა, რა თქმა უნდა, ახალ-ახალი მიმების შექმნა წაახალისა. საბოლოო ჯამში ჰეინცის პოსტმა 4 მილიონზე მეტი რეაქცია და გაზიარება მიიღო. მიმებს ხშირად იყენებს ნეტფლიქსიც, რომლის შოუებიც მიმების ნამდვილი საბადოა. მიმებს ისეთი ტრადიციული ბრენდებიც ხშირად იყენებენ, როგორიცაა გუჩი და გამომცემლობა Penguin Random House.
მიმების პოტენციალი განსაკუთრებით გამოსადეგი შეიძლება იყოს სტარტაპებისთვის სწრაფი და დასამახსოვრებელი შეტყობინებების გადაცემის, ხარჯების სიმცირისა და ახალგაზრდა აუდიტორიის მოზიდვის უნარის გამო. მიმები ყველაზე ეკონომიური გზაა სტარტაპებისთვის ცნობადობის გაზრდისა და უფრო დიდ აუდიტორიასთან დასაკავშირებლად.
კომუნიკაციის ამ საშუალების წარმატებით გამოსაყენებლად გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს აუდიტორიის ფასეულობებისა და ღირებულებების ცოდნას, ინტერნეტის მიმდინარე ტენდენციებზე დაკვირვებას. კომპანიის მიერ თანმიმდევრულობის შენარჩუნება გასაღებია, იმის უზრუნველსაყოფად, რომ მათ მიერ შექმნილი კონტენტი იყოს ავთენტური და შეესაბამებოდეს მათი ბრენდის იდენტობას: დადებითად წარმოჩდეს ბრენდის იმიჯი და პატივისცემის მოპოვება შეძლოს ინტერნეტ სივრცეში.